Verplichte BKR-registratie studieschuld: ja of nee?

Uw studieschuld wel of niet doorgeven bij de aanvraag van een lening of hypotheek, het is op dit moment nog een vrije keuze die bij de consument ligt. Of dit moet veranderen is al enige tijd een veelbesproken thema. Online hypotheekadviseur EyeOpen laat de discussie wederom oplaaien, door te pleiten dat de registratie van studieschulden bij het Bureau Krediet Registratie (BKR) onder de wet moet worden verplicht. Volgens de adviseur zouden starters die een woning willen kopen hierdoor beter worden beschermd.

Als het aan de bankenwereld lag, was de verplichte registratie er al. Financieringsinstellingen en het NIBUD zijn bang dat studenten onverantwoord zullen gaan lenen, vooral nu de studiefinanciering per 1 september 2015 is omgezet in een lening.

Waarom verplichte registratie studieschuld?

Bij de aanvraag van een lening of hypotheek wordt er gevraagd welke financiële verplichtingen uw maandelijks heeft. De hoogte van dit bedrag heeft uiteindelijk invloed op de maximale hoogte van uw leenbedrag. Indien u maandelijks een bedrag moet overmaken voor de aflossing van uw studieschuld, betekent dit eigenlijk dat dit ook onderdeel uitmaakt van uw maandelijkse verplichtingen. Toch geeft volgens onderzoek van het BKR zo’n 40 procent van de consumenten niet aan dat ze een dergelijke studieschuld hebben, terwijl dit kan betekenen dat ze een hoger leenbedrag ontvangen dan gezien hun draagkracht verantwoord is. Na verloop van tijd kan het gebeuren dat je de maandelijkse aflossingen niet meer kan betalen. Cijfers over hoeveel van de huishoudens met schulden een verzwegen studieschuld hebben, zijn er echter niet.

Gevolgen verplichte registratie

Een verplichte registratie zal dan ook grote gevolgen hebben. Het nieuwe leenstelsel zorgt ervoor dat er in de nabije toekomst meer studenten te maken krijgen met hogere studieschulden. Waar het gemiddelde nu rond de 15.000 euro schuld ligt, zal dit naar schatting stijgen tot rond de 30.000 euro. Maar niet alleen voor toekomstige afgestudeerden geldt dit, ook voor consumenten die al enige jaren werken maar ook nog een studieschuld hebben, betekent dit met de verscherpte hypotheekregels veelal dat de koop van een huis nog moet worden uitgesteld. Dit terwijl de huizenmarkt aan het aantrekken is, en huurkosten fors toenemen.

Het verplicht registreren van deze schuld zal voor een aantal ex-studenten betekenen dat ze niet meer in aanmerking komen voor bepaalde grote leningen, zoals een hypotheek, maar ook voor consumptieve kredieten. Geldverstrekkers moeten bij het berekenen van de leencapaciteit rekening houden met een studieschuld. De maandlasten liggen op 0,75 procent van de oorspronkelijke lening. Bij de ingang van het nieuwe leenstelsel, gaat die wegingsfactor omlaag naar 0,45 procent.

Is dit een goede en verantwoordelijke ontwikkeling? Of gaat het juist tegendraads werken? De meeste hypotheek verstrekkers staan achter een eventuele verplichting. Maar wat zijn de reacties van (oud) studenten en consumenten?

Reacties

Bob (27) uit Groningen heeft Communicatie en Informatiewetenschappen gestudeerd, en is fel tegen de verplichting: “Dit druist in tegen alle afspraken die zijn uitgesproken toen ik aan mijn studie begon. Zoals de banken nu al graag de schuld bij hypotheekaanvragen meenemen, terwijl bij begin van de studie juist werd gezegd dat je schuld hierin geen rol zou spelen. Voor toekomstige leningen is het een ander verhaal, maar kan het ook weer ontmoedigend werken, terwijl je mensen juist nu in een leenstelsel dwingt, nog meer dan voorheen.”

Lyn (22) uit Amsterdam studeert momenteel nog, Media informatie en Communicatie, en dacht dat de verplichting al gold: “Ik ging er al vanuit dat ik rekening moest houden met mijn schuld bij een hypotheekaanvraag, of dat banken er toch wel achter kwamen. Ze verkleinen zo wel de kans dat je later sneller financiële problemen krijgt. Maar ze zijn al zo ontzettend moeilijk met het verstrekken van hypotheken dat ik bang ben dat je helemaal niets meer kunt krijgen.”

Sander (31) werkzaam bij een bank, vindt een verplichting een onnodige verzwaring voor starters op de woningmarkt: “Hiermee maak je het voor hen nagenoeg onmogelijk om een hypotheek aan te vragen. Tenzij je het geluk hebt dat papa en mama je studie hebben gelapt. Of je moet een huis willen kopen in een achtergestelde regio.”

Thomas (33) werkt bij een hypotheekverstrekker, en vindt de verplichting een meer dan logische stap: “Het is alleen maar in je eigen voordeel om eerlijk door te geven wat je maandelijkse verplichtingen zijn om niet in de problemen te komen. De aanscherping van de leennormen, waarvan de verplichte registratie alleen maar een logische volgende stap zou zijn, is een win-win situatie voor iedereen die verantwoord om wil gaan met zijn geld.”

Onnodige registratie

Jet Bussemaker, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, heeft al eerder aangegeven niets te willen weten van een eventuele verplichting. Volgens de minister moet een studielening worden gezien als een investeringskrediet. Hierbij zou een verplichte BKR-registratie niet nodig zijn, omdat de banken al over voldoende mogelijkheden beschikken om tot een verantwoorde kredietbeoordeling te komen.

Verantwoord lenen

Ook al worden studieschulden nu niet geregistreerd en is het nog onduidelijk of dit zal gaan gebeuren, het is altijd raadzaam om open kaart te spelen met de verstrekkende partij van jouw consumptieve lening of hypotheek. Verzwijg je je studieschuld, dan loop je nou eenmaal de kans dat je meer leent dan je financieel aan kunt, met alle mogelijke problemen van dien.