Altijd een fijne extra aan het eind van het jaar
Het is weer eind december en dan ontvangen veel Nederlanders aan het eind van het jaar een extra financiële beloning in de vorm van een eindejaarsuitkering of een 13e maand. Hoewel deze begrippen vaak door elkaar worden gebruikt, is er wel degelijk een verschil. Een 13e maand staat gelijk aan één volledig bruto maandsalaris. Een eindejaarsuitkering is meestal een vastgesteld percentage van het jaarsalaris en kan daardoor in hoogte verschillen.
Waarom ontvang je een eindejaarsuitkering of 13e maand?
Een eindejaarsuitkering of 13e maand is een secundaire arbeidsvoorwaarde. Werkgevers gebruiken deze extra beloning om werknemers te binden en te belonen. Vaak is de uitkering vastgelegd in de cao of arbeidsovereenkomst en vormt het een aanvulling op het reguliere salaris.
Eindejaarsuitkering en het Individueel Keuzebudget (IKB)
Traditioneel kwam de eindejaarsuitkering vooral voor bij ambtenaren, zoals medewerkers van de politie, de Rijksoverheid, gemeenten en Defensie. Dit kwam doordat veel cao’s in de publieke sector een structurele eindejaarsuitkering regelden, vaak als een percentage van het jaarsalaris. Ook bij sommige bedrijven in de private sector bestond deze regeling, maar het was daar minder gebruikelijk.
Tegenwoordig bieden steeds meer werkgevers, zowel in de publieke als de private sector, een eindejaarsuitkering aan. Bij veel organisaties, vooral bij overheidsinstellingen, is deze opgenomen in het Individueel Keuzebudget (IKB). Hierbij bouw je maandelijks een budget op dat je op verschillende manieren kunt besteden: extra verlof kopen, aankopen doen met bruto loonbestanddelen of het bedrag (deels of volledig) laten uitbetalen op een door jou gekozen moment. Maak je geen keuze, dan wordt het opgebouwde bedrag automatisch in december uitbetaald.
13e maand en eindejaarsuitkering meenemen bij een lening
Sinds enkele jaren mogen geldverstrekkers een 13e maand en/of eindejaarsuitkering meenemen in de berekening van het maximale leenbedrag. Dit is vastgelegd in de zogenoemde VFN-normen.
Ontvang je een van deze extra’s structureel, dan kan dit betekenen dat je verantwoord meer kunt lenen. Het is daarom verstandig om dit altijd te vermelden wanneer je een lening of hypotheek aanvraagt.
Wat kun je doen met je 13e maand of eindejaarsuitkering?
Ontvang je een 13e maand of eindejaarsuitkering? Dan zijn er verschillende manieren om dit extra inkomen te besteden:
-
Gebruik het in de dure decembermaand
December is voor veel mensen een kostbare maand. Extra inkomen kan helpen om feestdagen en cadeaus zonder financiële stress door te komen.
-
Sparen of investeren
Je kunt het bedrag op een spaarrekening zetten als buffer voor onvoorziene uitgaven. Wil je investeren door te beleggen in bijvoorbeeld aandelen of obligaties, doe dit dan alleen als je voldoende kennis hebt en het geld kunt missen. Hogere rendementen brengen immers ook risico’s met zich mee.
-
Aflossen op leningen
Door extra af te lossen bespaar je op rentekosten omdat je sneller je lening aflost. Begin bij voorkeur met leningen met de hoogste rente, zoals creditcards, webwinkelkredieten of roodstand. Houd wel altijd een financiële reserve achter de hand.
-
Extra aflossen op je hypotheek
Extra aflossen op je hypotheek kan zorgen voor lagere maandlasten, minder rente over de gehele looptijd en mogelijk een lagere rente doordat je in een lagere risicoklasse terechtkomt. Houd er rekening mee dat dit geld niet eenvoudig weer beschikbaar is.
-
Schenken aan familie
Je kunt ervoor kiezen om je 13e maand (deels) te schenken aan je kinderen, kleinkinderen of anderen. Let hierbij wel op de regels rondom schenkbelasting.
-
Onderhoud of verbeteringen aan je huis
Kleine tot middelgrote klussen, zoals een nieuwe cv-ketel, isolatie, schilderwerk of energiezuinige maatregelen, kunnen je woongenot verhogen én op de lange termijn geld besparen.
-
Pensioensparen of extra inleg in je pensioen
Je kunt een deel van je eindejaarsuitkering gebruiken om extra pensioen op te bouwen. Dit kan later zorgen voor een hoger pensioeninkomen. Dankzij de fiscale regels rondom jaarruimte en reserveringsruimte is het soms mogelijk om niet-benutte inlegmogelijkheden van eerdere jaren alsnog te benutten.
Met de nieuwe Pensioenwet (vanaf 2023/2024) blijven deze mogelijkheden bestaan en kun je, afhankelijk van je persoonlijke situatie, een eventuele pensioengat verkleinen. Het is verstandig om hierbij advies in te winnen bij een pensioenadviseur of je pensioenfonds, zodat je zeker weet dat je binnen de fiscale grenzen blijft en optimaal profiteert van je extra inleg.
-
Cursus of opleiding
Investeren in jezelf kan later rendement opleveren: een opleiding, training of certificering kan je carrièrekansen vergroten of je vaardigheden uitbreiden.
-
Reizen of ervaringen
Niet alleen “verbruiken”: een vakantie of beleving kan je mentale gezondheid en welzijn versterken.
-
Schenken aan een goed doel
Doneer je (een deel van) je eindejaarsuitkering aan een erkend goed doel, dan is deze schenking in sommige gevallen aftrekbaar bij de aangifte inkomstenbelasting. Meer informatie hierover vind je op de website van de Belastingdienst.
-
Gewoon uitgeven
Heb je geen schulden en voldoende spaargeld achter de hand? Dan mag je jezelf best verwennen. Een weekendje weg, een etentje of iets leuks kopen: je hebt het extra geld tenslotte verdiend.